Dili– Prezidente Repúblika Demokrátika Timor Leste DR. José Ramos Horta Kinta semana ne’e lansa programa pakoti nutrisaun nebe prepara hahan tasak nutrisaun diak hodi oferese ba labarik kosok oan husi familia kiak sira, nebe kada loron sei atende labarik 300 durante loron lima Segunda to’o Sesta kada semana. “Programa ne’e halo parte programa nebe buka tulun uitoan sira nebe kiak liu-liu labarik kosok oan sira, inan sira, loron-loron fo han ba labarik 300”, Dehan Prezidente Horta.

Prezidente rekuinese programa ne’e la’os solusaun atu rezolve problema sub-nutrisaun maibe pelo menus ajuda labarik husi familia kiak sira bele hetan hahan diak, ho espektasaun bele hamosu efeitu multiplikador fo inspirasaun ba embaxadas sira, Nasoins Unidas, seitor privadu nasional no internaional  sira atu bele mos hola inisiativa suporta programa dapur nutrisaun Prezidensia Repúblika ne’e ho kualker materia hahán ba iha fatin sira iha munisipius sira nebe labarik barak asumi sub-nutrisaun aat demais.

Programa ne’e hahú implementa ho orsamentu Prezidensia Repúblika nian rasik, no Prezidente Repúblika rasik sei halo kontaktu ba entidades kompetente sira hanesan seitor privadu ruma nebe hakarak oferese materia hahan fos ka modo naan manu atu apoia programa dapur nutrisaun refere.

Prezidente Ramos Horta mos planeia ona programa atu tulun negosiante karosa roda-tolu sira atu oferese transporte karosa roda-tolu elétriku. “I depois hau sei buka meius para ajuda tiga roda sira, hau halo kontaktu dadauk ona para oferese ba sira tiga-roda elétrikru, nebe para sira bele la’o ba la’o mai, hean ba hean mai ho tiga roda elétriku”, Prezidente dehan.

Prezidente Horta mos planeia sei halo kios ho dezain diak atu oferese ba inan sira nebe halo negósiu ho karosa roda-tolu. “I sei hare mos halo kios ke ho dezain ida diak para entrega ba inan sira para sira lalika tau sasan iha rai, mas ne’e sei ko’alia ho autoridade munisipiu para haré iha fatin nebe maka bele rezerva para tau uma oan sira ne, para sira bele fa’an sira nia sasan“, Dehan Prezidente Horta. Prezidente rasik kontaktu hahú ona atu hetan produtu karosa elétriku ne’e atu oferese ba inan sira nebe durante ne’e hala’o atividades negósiu roda tolu.

Responsavel programa dapur nutrisaun Prezidnesia Repúblika Bela Gailos isplika, tarzetu husi programa ne’e koloka ba labarik 300 maibe bele aumenta tuir fluktuasaun númeru labarik sira nebe hakarak rejista naran hodi simu hahan. “Se enkuantu númeru labarik sira aumenta laiha problema ita loke nafatin espasu, tanba ita hatene munito bem ke iha familia barak nebe loron-loron sei kontinua han hahán para bosu deit, maibe la’os hahán saudavel”, nia dehan.

labarik sira nebe tama ona iha lista ne husi area besik husi Palásiu Prezidensial maibe maioria familia sira nebe mai husi munisipiu sira iha foho, nebe hela iha Dili ho kondisaun ekonomika ladiak. Bela Gailos haktuir, programa ne mos oferese ekipamentus dapur balun ba inan sira hanesan fogaun nebe prodús husi grupu Arkuiris nebe efisiente no efetivu liu atu tulun inan kiak sira nebe asumi kondisaun te’in uza fatuk no rai ho aisunu barak.

Teknikamente programa dapur nutrisaun Prezidensia repúblika ne sei opera husi Kantina Matak nebe hatur ona iha area palásiu Prezidensia ho rekursu tekniku sira husi komunitas LGBT sira hanesan Kodiva no Arkuiris nebe durante ne’e nunka hetan opurtunidade iha Nasaun ne’e.